Door Lode Melis
Kruisigen was de verschrikkelijkste straf die een misdadiger in het Romeinse rijk kon krijgen. Romeinse staatsburgers werden niet gekruisigd, enkel slaven en mensen die als staatsgevaarlijk werden beschouwd. Het was een grote schande om op die manier te sterven.
De Romeinen konden niet begrijpen dat de christenen een gekruisigde aanbaden als hun god en ze hielden er de gek mee. Zo werd er vlak bij het Forum Romanum een graffiti gevonden van een gekruisigde met een ezelskop. Er staat een tekst bij gekrast in het Grieks: “Alexamenos aanbidt zijn God.” Die Alexamenos was ongetwijfeld een christen. Dat er in hartje Rome een Griekse tekst werd gevonden is niet zo verwonderlijk. De Romeinen waren dol op de oudere Griekse cultuur en daarom gebruikten ze vaak Griekse woorden.
De Alexamenos graffito.
De Belgische schrijver Michel de Ghelderode (1898-1962) noteerde in de jaren dertig van de vorige eeuw een vreemd verhaal over een kruisiging in Brussel. De Ghelderode hoorde het vertellen door oude poppenspelers in de Marollen, de oude volkswijk van Brussel.
In 1440 werd Thomas Guys ter dood veroordeeld. Wat zijn misdaad was weten we niet. Maar hij kreeg nog een laatste kans. Ieder jaar werd er in Brussel een passiespel opgevoerd. Als Thomas de rol van Christus speelde en zich écht aan het kruis liet nagelen was hij vrij. Hij stemde toe en overleefde de marteling.
We weten niet met zekerheid of dit allemaal echt gebeurd is, maar voor Michel de Ghelderode was het de inspiratie voor zijn toneelstuk Barabbas. Het lijdensverhaal bekeken door de ogen van de moordenaar Barabbas. Volgens het evangelie werd Barabbas vrijgelaten en in zijn plaats werd Jezus gekruisigd.
De ingang van het marionettentheater Toone in de Schuddeveldgang aan de Rue des Bouchers.
Sinds 1934 voert het Brusselse marionettentheater Toone geregeld een poppenspel op over de passie van Jezus. Het verhaal is gebaseerd op het stuk van de Ghelderode. Heel speciaal hieraan is dat de marionetten Brussels spreken. Toone is een van de oudste poppentheaters van ons land. Je kan ze vinden in de Beenhouwersstraat, beter bekend als de Rue des Bouchers.
Iemand die ook dol was op marionetten en maskers was de Oostendse kunstenaar James Ensor. Hij schilderde in 1888 deze ‘Intocht van Christus te Brussel’. Het doet een beetje denken aan het verhaal over de Brusselse kruisiging.
